Rol DTP-Netherlands in de energietransitie

Regie inzake optimale prijs/ prestatie (betaalbare Euro's per kWh voor consumenten en bedrijven) voor powerdammen

De ontwikkeling van energiedammmen in zee is in alle opzichten een enorme operatie. De omvang is te vergelijken met die van de Oosterschelde werken. Dammen zijn meer dan 25 kilometer lang en de impact ervan raakt aan belangen van velen. Desalniettenmin is er grote urgentie om grote hoeveeheden (CO₂-vrije) voorspelbare groene stroom te produceren, zonder grote kosten voor congestie en opslag van stroom. Dammen kunnen dat, zon en wind niet.
Stichting DTP-Netherlands zet zich in om de realisatie van energiedammen te versnellen.
Daarbij zijn onderstaande aspecten aan de orde:

• Dammen vragen grote investeringen: 20 - 30 miljard Euro, afhankelijk van de lengte. De stichting bewaakt in dit ontwikkelproces de prijs/prestatieverhouding van de onderdelen (zoals turbines en gridaansluitingen) en de bouw.

• De stroomprijs is een functie van:
  • de locale getijde snelheid
  • de zeediepte
  • de lengte van de dam
  • de effectiviteit van de turbines
  • de kosten van het bouwen, de fundaties/ etc..
  • onderhoudskosten van de dam waaronder reparatie van morfologie-effecten
  • de aansluitkosten op het grid
  • de jaarlijkse concessie-pacht-kosten
  • de verzekeringpremies
  • de opbrengsten van koppelbusiness-kansen
  • kosten van kapitaal
  • projectontwikkelkosten

Feasiblity studies wijzen uit dat kWh prijs van 3,5 - 5,5 Eurocent met powerdammen mogelijk is. Een doorlopende marktverkenning van de ontwikkeling op de elektriciteitsmarkt, de ontwikkeling van opslag van stroom (waaronder waterstof), turbines en damconstructies, geothermie en andere innovaties is onderdeel van de businessoriëntatie van de stichting.

• Er is onlangs tussen diverse partijen en de regering een Noordzee akkoord overeengekomen over het ruimtegebruik en de activiteiten op zee.
  Het verkrijgen van een concessie in zee voor dammen vraagt om een toevoeging in dit akkoord. Daarvoor zal aangetoond moeten worden dat de impact van dammen in zee aanvaardbaar is zowel voor de ecologie, de morfologie/ kustbescherming en zandmotor oor de Wadden, de grote zeevaart en de visserij voor betrokken partijen. Dit proces vraagt om een interdepartementale samenwerking met onwikkelpartijen uit de markt en belangenorgansiaties.

  De stichting ziet het als haar taak om dit proces te initiëren en daarbij een een zekere regierol te verwerven om een snelle doorlooptijd te bevordenen en de goede voorwaarden te bewaken voor de exploiatie van energiedammen in zee.

• De financiering van de bouw van dammen via de kapitaalmarkt is goed uitvoerbaar, mits de stroomprijzen van dammen marktcomform zijn. In het businessmodel is voor de kosten van kapitaal 4,5% rente aangehouden. Voor pensioenfondsen levert dat een goede dekking.
  Voor de ontwikkelkosten voor de bouw beoogt de stichting deels financiering te vinden uit subsidies en grants.

De stichting ziet het als haar taak om voor het ontwikkelproces financiering te realiseren. Er zijn enorme fondsen beschikbaar vanuit de EU, maar ook in Nederland, voor de ontwikkeling nieuwe innovatieve technieken. Voor de verwerving van Europees geld wordt de stichting bijgestaan door ondermeer PNO-consultants.

---

Waarom energiedammen?

Powerdammen, getijde dammen, energiedammen, energiedijken. Wij gebruiken deze termen voor dammen die gebruik maken van de getijdenkrachten in zee. Ook wel aangeduid als dynamic tidal power, afgekort DTP. De dammen zijn geplaatst dwars op de getijdenstroom. Per dam kan er 20 - 60 miljard kWh stroom worden opgewekt (tot wel 50% van alle stroom in ons land)!

Sceptici uit de natuurkunde rekenen ons voor dat er nooit meer energie uit eb en vloed gehaald kan worden dan de potentiële energie van het verschil tussen hoog en laag water. Echter er is inmiddels wetenschappelijk aangetoond, dat getijden golven versnellingskrachten herbergen. Reeds in het begin van deze eeuw is door de wetenschappers Keulegan & Carpenter aangetoond dat de kracht van getijdegolven op objecten in zee een functie is van de getijdefrequnetie (T), de grootte van het object (L) - bijvoorbeeld een olieplatform - en de amplitude van de getijdesnelheid (V). Die krachten kunnen door de turbines in de dammen omgezet worden in elektriciteit. Inmiddels is wetenschappeijk aangetoond en bewezen hoeveel stroom er kan worden opgewekt met getijdedammen in een validatietraject.

Turbines in powerdammen krijgen te maken met veel grotere stroomsnelheden dan vrije turbines onder water. Dat maakt dat investeringen in dammen leiden tot marktconforme stroomprijzen en die van vrije turbines niet. Energie productieinstallaties op zee zijn kostbaar. De zee is een aggressieve omgeving voor de bouwmaterialen. De bouw en het onderhoud zijn ook kostbaar en de aansluiting van stroom naar het vaste land is ook duur. Omdat in dammen veel energie geconcentreerd is op een grote solide constructie, leiden al deze kosten bij dammen wel tot marktconforme energieprijzen.

Vrije turbines leveren weining vermogen. Turbines in dammen 100 tot 200 keer meer. Dit omdat vermogen een derde-machts relatie heeft met de stroomsnelheid. Daarom zoeken windmolenbouwers ook gebieden op zee met veel wind.