STUW logo

Tennet sluit Borssele aan

Tennet hub op zee
Maandag 9 september gaf Tennet een persbericht uit dat de hub voor de aansluiting van 731 MW windpower voor de kust bij Borssele een feit is. Het aansluiten van de windparken gaat 7 miljard Euro kosten.
Uit het persbericht van de aansluiting bij Borssele vernemen wij dat er nog 5 van deze aansluitingen op zee voor windparken gebouwd worden in de Noordzee.

https://www.offshorewind.biz

CEO van Tennet, Manon van de Beek is bezorgd. Ook bij Tennet weten ze nog niet hoe we de productiegaten van zon en wind glad kunnen strijken.

Schermafbeelding 2019-09-12 om 17.45.52
Manon van de Beek 2018

Quote uit jaarverslag 2018:
The most pressing energy-related dilemma at the moment for society and therefore for TenneT concerns the preferred path of the energy transition. Due to the long-term nature of our business, we look as far ahead as 2035 or even 2050. At present, there is no clear answer to the question of how electricity supply can be guaranteed 365 days a year with a system that is largely based on renewable energy sources,when there is hardly any sun or wind for several weeks, which often occurs in the winter. To address these situations we started a series of innovative (pilot) projects, such as crowd sourcing via blockchain technology (with IBM, VandenBron, Engie, Sonnen, Escozon, Energie Samen, Scholt Energie and Enervalis); power- to- gas (e.g. hydrogen production facility with Gasunie Deutschland and Thyssengas) and a joint initiative in Germany aimed at connecting offshore wind energy to hydrogen production (with Shell and Siemens).


Bron: Jaarverslag Tennet
Financial rapport 2018

Grootse plannen op de Noordzee 70 - 150 GW aan vermogen





Vergunningen Wind op zee


Voor de aanleg van de netaansluitingen van de windparken op zee zijn diverse vergunningen en ontheffingen nodig. Voor de netaansluiting van windpark Borssele gaat het om de volgende:

  • Omgevingsvergunning. Voor de uitbreiding van het 380kV-station in Borssele regelt de omgevingsvergunning alle aspecten over milieu en bouwen. Dat minimaliseert de milieudruk en waarborgt een veilige constructie.
  • Waterwetvergunning. Voor het offshore platform, de kabels en de dijkkruising in Zeeland is een Watervergunning verleend. Hierdoor blijft de veiligheid van de zeedijk en goed beheer van de Noordzee gewaarborgd.
  • Ontheffing Flora- en faunawet. De bescherming van planten en dieren langs het tracé van de kabels is geregeld in de verleende ontheffing van de Flora- en faunawet. Dit minimaliseert de mogelijke schade aan plant- en diersoorten.
  • Natuurbeschermingswetvergunning. De Vlakte van de Raan en de Voordelta zijn onderdeel van Natura 2000 gebied (Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn). De verkregen natuurbeschermingswetvergunning regelt de voorwaarden voor het leggen van de kabel door deze gebieden.

TenneT heeft alle benodigde vergunningen en ontheffingen aangevraagd en verleend gekregen door de verschillende bestuursorganen, zoals gemeenten, waterschap,  en het Rijk. Al deze vergunningen en ontheffingen als ook het inpassingsplan zijn de vinden op de site van RVO.


De toekomstvisie voor zon en wind van Tennet (jaarverslag 2018)


Looking to the future, when wind and solar generation will account for higher amounts of electricity feeding into the grid,TenneT believes that the use of green hydrogen will be an important addition to our energy system. Produced through the electrolysis of water by renewable electricity, green hydrogen is carbon-free and is considered alongside other renewables in the Dutch Climate and Energy Agreement. As it can be stored, green hydrogen is a flexible controllable energy source, which will benefit security of supply.



2048x1152
Bestaande en toekomstige windparken op zee


Voordelen gelijkstroom ten opzichte van wisselstroom


- In conventionele wisseltroomkabels gaat energie verloren door de warmteontwikkeling die door de elektronen veroorzaakt wordt. Hierdoor gaat bij transport via wisselstroom per 1000 km 10-15% van de energie verloren; bij gelijkstroom is dat slechts ca. 4%. (Bij gelijkstroom is het energieverlies in de kabel ca. 1% en bij de omzetting van/naar wisselstroom is dat ca. 3%.) Voor grote afstanden, vanaf 500 km, geeft gelijkspanning minder verlies aan vermogen dan wisselspanning.
- Bij gelijkstroom kan meer stroom door de kabel (bij eenzelfde diameter), ca. 5 keer zoveel als bij wisselstroom. ("
More power per tower" noemt Alstom dat.) Er zijn bij gelijkstroom daarom ook minder elektriciteitsmasten nodig om de kabels te dragen. Zeker wanneer elektriciteit over grote afstanden moet wordt vervoerd, is gelijkstroom aan te bevelen; zo is de 700 MW NordNed kabel tussen Nederland en Zweden een gelijkstroomkabel. Deze kabel is een voorbeeld van High Voltage Direct Current (HVDC). Ook de Cobra-kabel tussen Denemarken en Nederland is een gelijkstroomkabel; deze bestaat uit twee kabels voor het transport van elektriciteit (voor import en export); via Insulated-Gate Bipolar Transistors (IGBT's) convertors kan gemakkelijk de energierichting worden omgezet en de spanning worden geregeld; ook is het eenvoudig om een (extra) windpark in te pluggen. 
- Veel elektrische apparaten werken op gelijkstroom; denk aan keukenapparatuur, led-verlichting, computers, tv's, audio/video-apparatuur;
vrijwel alle elektrische apparaten gebruiken intern gelijkstroom. Zo wordt elektriciteit ook vaak als gelijkstroom opgewekt, omgezet naar wisselstroom en weer teruggezet naar gelijkstroom; dat betekent verlies van energie en geld.
- Omdat we overal wisselstroom hebben, hebben we steeds omvormers (
convertors) nodig. Onder meer pv-panelen (zonnepanelen) en windmolens leveren gelijkstroom die dus bijna altijd omgezet wordt naar wisselstroom.
- De uitwisseling via middenspanningsnetwerken is internationaal problematisch (faseverschillen e.d.); een gelijkstroomnetwerk biedt hierin een oplossing. 

Aansluitkosten op zee en curltailment


Stroom transport
Als regel geldt dat de eigenaren van windparken de de kosten betalen voor de aansluiting tot de hubs op zee. Vanaf deze stopcontacten moet de stroom naar de wal worden afgevoerd. Die kosten bedragen voor de oude windparken 2,5 cent per kWh en voor de nieuw tante sluiten parken heeft Tennet 1,5 cent per kWh begroot. Voor de parken die ver op zee zijn gepland is de raming ruim 2 cent per kWh. Deze kosten worden doorbelast aan de bedrijven en consumenten via de netwerkkosten. Bij 80 miljard kWh worden deze kosten 1,2 - 1,6 miljard Euro per jaar.
Curltailment
Door onderhoud zijn de kabels 5% van het jaar niet beschikbaar. Daarvoor krijgen de windexploitanten geen vergoeding. Voor ander stroringen aan de zeekabel wel. Kan het netwerk op de wal de stroom niet afvoeren, dan worden exploitanten ook niet gecompenseerd. In de praktijk zullen de vollasturen t.o.v. de theoretisch haalbare vollasturen dalen als volgt:
  • 5%, onderhoud van de Tennet kabels
  • 2 - 4%, geen afvoer mogelijk op het landelijk netwerk
  • 2 - 3% stroringen / onderhoud aan de windturbines
  • 2%, kabelbreuken/ reparaties
  • 0,2%, stilzetten voor vogeltrek
Curltailment kan oplopen tot 13%. In China is de curltailment 20% anno 2020.

Contract Tennet met exploitanten op wind zee